Żegnamy prof. dr hab. Stanisława Stanosza

11 lutego 2021 roku w wieku 91 lat, zmarł prof. dr hab. Stanisław Stanosz. Ukończył studia w Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie, a w latach 1997-2000 był kierownikiem Samodzielnej Pracowni Menopauzy i Andropauzy PAM. Całe swoje życie naukowe i zawodowe poświęcał medycynie oraz dobru pacjentów. Był promotorem 12 prac doktorskich oraz 1 habilitacyjnej.

Pogrzeb odbędzie się w najbliższą sobotę 20 lutego 2021 roku. Msza pogrzebowa odbędzie się w Kościele pw. Świętego Krzyża o godz. 11.00. Około godz. 12.00-12.20 ostatnie pożegnanie i pochówek odbędą się na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie (sektor grobowców rodzinnych 94 GR, rząd 2 , grób 8).

WSPOMNIENIE

Prof. Stanisław Stanosz urodził się 02.01.1930 r. w Skrzyszowie, powiat Tarnowski. Dyplom lekarza medycyny uzyskał w 1960 roku w Pomorskiej Akademii Medycznej, stopień doktora nauk medycznych w 1968 r., natomiast doktora habilitowanego w 1989 r. Tytuł lekarza specjalisty I stopnia z ginekologii i położnictwa w uzyskał 1965 roku, a II stopnia 1971 roku. Tytuł naukowy profesora nauk medycznych uzyskał w 1996 roku nadany przez Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego na wniosek CCKK.

Prof. dr hab. med. Stanisław Stanosz był autorem 235 prac klinicznych, biochemicznych, histopatologicznych i terapeutycznych, których w 95% był głównym autorem i wykonawcą badań. Z opublikowanych prac, 25 posiada impact factor, a 51 zostało umieszczonych na liście filadelfijskiej. Był również promotorem jedenastu prac doktorskich lekarzy i opiekunem jednej rozprawy habilitacyjnej.

Profesor S. Stanosz w latach 1960 utworzył trzy samodzielne pracownie naukowe dla celów naukowych, dydaktycznych, terapeutycznych i usługowych, adaptując trzy pomieszczenia na poddaszu budynku kliniki PSK1: Samodzielną Pracownie Menopauzy, do leczenia zaburzeń cyklu miesiączkowego, płodności i zespołu policystycznych jajników, Samodzielną Pracownie Andropauzy z niepłodnoiścią i przerostem prostaty. Ponadto prof. S. Stanosz utworzył Zachodniopomorski Ośrodek Osteoporozy „Osteomed“do diagnostyk i leczenia schorzeń metaboliczych kości i stawów.

Prof. S. Stanosz opracował zmodyfikowaną hormonoterapię zastępczą (MHRT) na prośbę lekarzy kardiologów. Modyfikacja polegała na zmniejszeniu zmiokronizowanej dawki estrogenu a zwiększenie dawki progesteronu. Metoda była powszechnie stosowana w niepłodności, zaburzeniach cyklu miesiączkowego w hiperprolaktynemii i znoszenia objawów okresu przekwitania. Metoda ta miała zastosowanie w leczeniu zespołu policystycznych jajników, raków endometrium, raków przewodowych gruczołu piersiwego. Wyniki z 20 lat badań farmakologicznego leczenia raków zostały przedstawione w 8 publikacjach oraz włączone do konkursu Zachodniopomorskie Noble. Prof. S. Stanosz w oparciu o własne badania biochemiczne i histopatologiczne obalił w onkologii urologiczej wieloletnią hipotezę androgennej roli w patogenezie rozrostu prostaty wykazując jednocześnie, że zmiany przerostowe prostaty są spowodowane hiperprogesteronizmem, hiperprolaktynemią, przewlekłym stanem zapalnym na tle chlamydii, oraz predyspozycją do cukrzycy.Polskie Towarzystwo Urologiczne podczas symposium w 2010 r., oświadczyło, że rezygnuje z hipotezy androgennego przerostu prostaty.

Profesor S. Stanosz miał duży wkład w rozwój opracowań patentowych z zakresu aparatów medycznych, stosowanych w diagnostyce i leczeniu. W ramach współpracy z Zakładem Inżynierii Chemicznej i Procesowej Politechniki Szczecińskiej opracował następujące urządzenia patentowe, które mają wartości użytkowe i naukowe w ocenie innowacyjnych badań i leczenia:

1. Urządzenie do miażdżenia tkanek twardych nr patentu 11395 z 1982 r. pozwala na uzyskanie mikronizowanych cząstek tkanek twardych takich jak: kość, chrząstka, guzy włókniste do sporządzenia homogenatów w celu określenia ich składu chemicznego. Prof. Stanosz zastosował urządzenie do miażdżenia mięśniaki macicy w celu oznaczenia rodzaju prostaglandyn i ich stężeń, które są przyczyną przewlekłych dolegliwości bólowych i krwawień organicznych.
2. Urządzenie do konizacji chirurgicznej nr patentu 115677 z 1983 r. Konizację chirurgiczną stosuje się u kobiet z przerośniętą szyjką macicy z nadżerką IV stopnia cytologicznie. Z uwagi na ograniczone warunki przestrzenne wycięcie w szyjce zmiany w kształcie stożka podstawą zwróconą do tarczy a szczytem do ujścia macicy sprawia duże trudności nawet doświadczonemu operatorowi. Zastosowanie urządzenia do konizacji chirurgicznej skróciło czas zabiegu operacyjnego i hospitalizacji, oraz uzyskanie lepszego efektu kosmetycznego.
3. Urządzenie do przygotowania masy borowinowej nr patentu 145415 z 1989 r. Inspiracją do opracowania tego unikalnego urządzenia były liczne zdarzenia niepożądane w postaci oparzeń II/III stopnia skóry tułowia podczas okładów borowinowych, oraz sromu i ścian pochwy przy leczeniu niepłodności. Urządzenie to posiada znamiona unikalności, ponieważ jest zautomatyzowane i zelektronizowane. Działania aparatu jak przygotowanie masy borowinowej, temperatura, jałowość oraz opróżnianie przeprowadzane za pomocą specjalnych aplikatorów. Stosowane jest używane we wszystkich zakałach w Polsce prowadzących leczenie balneologiczne.
4. Urządzenia patentowe w liczbie 10 aparatów do wyznaczania reakcji wyosobnionego serca szczurzyc na leki nr patentu 80849 z 1977 r. Prof. S. Stanosz po uzgodnieniu z rektorem Politechniki Wrocławskiej i rektorem PAM Erwina Mozelewskiego, rekomendowali prof. S. Stanosza do współpracy z politechniką we Wrocławiu w celu udoskonalenia urządzenia patentowego, którego autorem był L. Samochowiec i pracownicy politechniki wrocławskiej. Prof. S. Stanosz zmodyfikował i udoskonalił urządzenie w ramach współpracy z Instytutem Cybernetyki Technicznej Politechniki Wrocławskiej. Ponad to prof. S. Stanosz zademonstrował przydatność wdrożeniową tego urządzenia na dwóch kongresach naukowych, oraz przedstawił na I-szej Międzynarodowej Kurso- Konferencji SALMED-76 pt. „Nauka i technika w procesie ochrony zdrowia i życia człowieka”. Obecnie od 30 lat pracownicy połowy Europy i całej Polski przeprowadzają badania naukowe w oparciu o patenty prof. S. Stanosz.

Prof. S. Stanosz wniósł duży wkład w rozwój naukowo-wychowawczy Studenckiego Ruchu Naukowego PAM. W latach 1971-73 był komendantem obozów w ramach studenckich praktyk robotniczych oraz przez 10 lat pełnił funkcję opiekuna studenckiego koła naukowego w Zakładzie Farmakologii i Klinice Ginekologii w PAM. Zapoznał studentów z metodyką badań naukowych, interpretacją wyników badań i umiejętnością szukania nowych faktów w eksperymencie. Brał udział w wyjazdach na Sympozjum Medycum wyróżnionych studenckich kół naukowych PAM do Łodzi, Lublina, Bydgoszczy, Katowic i Gdańska. Badania naukowe studenckiego koła naukowego wykonane pod kierunkiem S. Stanosza pięciokrotnie brały udział w konkursach ogólnopolskich Sympozjum Medicum zajmując w 1985 r. drugie miejsce, 1986r. pierwsze miejsce, 1987r. trzecie miejsce, a dwukrotnie zostały wyróżnione.

Prof. S. Stanosz miał duże osiągnięcia w rozwoju ziołolecznictwa w Polsce. W ramach współpracy z Instytutem Przemysłu Zielarskiego w Poznaniu, samodzielnie opracował projekt i metody badania właściwości farmakologicznych preparatu Castagnus i Nawrotu Lekarskiego. Również w ramach współpracy z zakładem farmakologicznym Biofarm w Poznaniu opracował projekt i wykonał badania preparatu Soyfem, wykazując, że preparat ten wywiera korzystny wpływ terapeutyczny w zwyrodnieniach stawów i kości, natomiast działanie terapeutyczne w osteoporozie jest ograniczone. Prof. S. Stanosz pierwszy opracował neurohormonalną terapię raków gruczołów piersiowych i endometrium sekwencyjną mikronizowanym estradiolem i luteiną u kobiet z zespołem policystycznych jajników, stosując metody hormonoterapii wspomaganej. Inspiracją do podjęcia tych badań zachowawczego postępowania terapeutycznego była retrospektywna ocena u 300 kobiet wyników badań histopatologicznych z wynikami po 30 dniach po wstępnym zabiegu, które nie wykazywały obecności komórek nowotworowych, co może przemawiać, że zmiana nowotworowa została usunięta całkowicie podczas pierwszego zabiegu. Uzyskane wyniki z przeprowadzonych badań stały się inspiracją do zmiany leczenia z operacyjnego na zachowawcze, mimo zaleceń Freuda z 1878r, ze rak błony śluzowej jest bezwzględnym wskazaniem do radykalnego usunięcia macicy z przydatkami. Radykalny zabieg stanowi nieodwracalne okaleczenie organizmu kobiet i pogorszenia, jakości życia. Zastosowanie innowacyjnej metody leczenia raków przewodowych gruczołów piersiowych i endometrium wywarło korzystny wpływ na odnowę błony śluzowej macicy i zapobiegło ich nawrotom. Badania zostały przeprowadzone u 1751 kobiet, a wstępne wyniki przedstawiono na 25 Zjeździe Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego Warszawie w 1994 r., oraz opracowano w 8 publikacjach po polsku i angielsku, które zgłoszono do konkursu Zachodniopomorskie Noble.